https://www.sabzian.be/text/prisma-11

Prisma #11

No Home Movie (Chantal Akerman, 2015)

“Wanneer het ontwricht raakt”. Dat zijn de eerste woorden in Chantal Akermans laatste film. No Home Movie (2015) is een intieme observatie van haar moeder, de gestalte met haar bespookte joodse geschiedenis, die zo vaak in het zenuwcentrum van haar films opdoemt. Haar moeder heeft het over haar schouder, maar die paar woorden vatten tevens het oeuvre van Akerman samen. Dit is geen home movie in de gebruikelijke betekenis van het woord, dit is een no-home movie, een film over ontheemd zijn. In haar werk lijkt Akerman steeds weer te onderkennen dat ze altijd een vreemde zal zijn, een voorbijganger, net als haar moeder, dat ze nergens zal aarden, dat ze de ijdele pretentie moet laten varen te kunnen samenvallen met het hier en nu. Daarom is de gang zo belangrijk in haar werk, de gang als ultieme tussenruimte. Alle films van Akerman gaan over tussenruimtes, de ruimte tussen leven en dood, openbaar en particulier, een geschiedenis die ophield te bestaan en een geschiedenis die zich nog niet heeft aangediend, die te laat is en op zich laat wachten, de ruimte tussen twee landen. Daarom zijn deuren en ramen zo belangrijk in haar films, als verbinding tussen twee ruimtes, maar ook als een kleine opening in de muur die twee ruimtes van elkaar scheidt. Het gaat steeds om een geschiedenis die ogenschijnlijk geëxorciseerd, maar nog overal voelbaar is. Om het opzoeken van de grens tussen de schaduw van de wereld van gisteren die nog nauwelijks beschutting biedt en de lawine van de wereld van morgen die nog in beweging moet komen, maar al trillend, opeengepakt, klaarligt om naar beneden te donderen. Tussen een verloren paradijs dat er nooit is geweest en een wereld die uit dat paradijs is verdreven. Een gemis zonder dat het gemiste ooit heeft bestaan. Een onmogelijk afscheid, een afscheid zonder vertrek, en dus zonder mogelijkheid tot afscheid. Een eindeloos verblijf in de gang tussen een bekend binnen en een onbekend buiten – soms tussen een onbekend binnen, dat men nooit zal leren kennen, en een bekend buiten, dat men nooit meer zal zien. Waar er grenzen zijn, zijn er spoken.

Deze Prisma verscheen als ‘Prisma #8’ in Filmmagie #678, oktober 2017.

Chantal Akerman overleed twee jaar geleden, op 5 oktober 2015.

PRISMA
05.10.2017
NL
The Prisma section is a series of short reflections on cinema. A Prisma always has the same length – exactly 2000 characters – and is accompanied by one image. It is a short-distance exercise, a miniature text in which one detail or element is refracted into the spectrum of a larger idea or observation.
La rubrique Prisma est une série de courtes réflexions sur le cinéma. Tous les Prisma ont la même longueur – exactement 2000 caractères – et sont accompagnés d'une seule image. Exercices à courte distance, les Prisma consistent en un texte miniature dans lequel un détail ou élément se détache du spectre d'une penséée ou observation plus large.
De Prisma-rubriek is een reeks korte reflecties over cinema. Een Prisma heeft altijd dezelfde lengte – precies 2000 tekens – en wordt begeleid door één beeld. Een Prisma is een oefening op de korte afstand, een miniatuurtekst waarin één detail of element in het spectrum van een grotere gedachte of observatie breekt.

Related