← Part of the Issue: Tussen hoofd en handen
https://www.sabzian.be/text/film-is-geen-taal

Film is geen taal

Film is niet, zoals vaak gedacht wordt, een taal, waarin bepaalde combinaties van tekens bepaalde begrippen dekken en waarvan reeksen combinaties van tekens kunnen worden geordend tot een syntaxis.

De film bezit geen teken en ook geen betekenis. De mededeling: “Jan is een schurk,” kan men niet in een combinatie van filmische tekens omzetten. Wel kan men bijvoorbeeld door middel van een camera laten zien, hoe Jan een hond schopt. Het wordt dan meteen duidelijk, waarom Jan een schurk is. Degenen, die spreken over de film als een taal, hebben het in feite over een beperkt aantal signalen waarop een beperkt aantal geconditioneerde reacties bestaan: Jan schopt hond = slechtheid; moeder kust kind = liefde; hand drukt hand = broederschap. Deze signalen hebben niet met de film op zichzelf te maken. Als Jan gewoon op straat een hond schopt, worden er ook zonder tussenkomst van de Filmische taal wel mensen boos. De film is een middel tot registratie, versterking en verbreiding van het signaal. Hij kan alleen maar laten zien, maar: hij kan alles laten zien, op alle manieren.

Aan het idee van een filmtaal met een respectabele grammatica is gekoppeld met instandhouding van vermeende filmwetten. Deze wetten bepalen wat mag en wat niet, vooral wat niet. Ze worden door een gedeelte van de kritiek, de kenners en de quasi-kenners onveranderlijk in verbiedende zin aangewend. De noties van filmtaal en filmwetten geven velen er aanleiding toe de verkeerde films goed te vinden en de goede films slecht. Gelukkig maar, dat er geen filmwetten en geen filmtaal bestaan: alles mag.

Deze tekst werd oorspronkelijk gepubliceerd in Kunst van Nu, augustus 1963.

Beeld uit Paris à l'aube (James Blue & Johan van der Keuken, 1957)

ARTICLE
24.09.2024
NL FR EN
In Passage, Sabzian invites film critics, authors, filmmakers and spectators to send a text or fragment on cinema that left a lasting impression.
Pour Passage, Sabzian demande à des critiques de cinéma, auteurs, cinéastes et spectateurs un texte ou un fragment qui les a marqués.
In Passage vraagt Sabzian filmcritici, auteurs, filmmakers en toeschouwers naar een tekst of een fragment dat ooit een blijvende indruk op hen achterliet.
The Prisma section is a series of short reflections on cinema. A Prisma always has the same length – exactly 2000 characters – and is accompanied by one image. It is a short-distance exercise, a miniature text in which one detail or element is refracted into the spectrum of a larger idea or observation.
La rubrique Prisma est une série de courtes réflexions sur le cinéma. Tous les Prisma ont la même longueur – exactement 2000 caractères – et sont accompagnés d'une seule image. Exercices à courte distance, les Prisma consistent en un texte miniature dans lequel un détail ou élément se détache du spectre d'une penséée ou observation plus large.
De Prisma-rubriek is een reeks korte reflecties over cinema. Een Prisma heeft altijd dezelfde lengte – precies 2000 tekens – en wordt begeleid door één beeld. Een Prisma is een oefening op de korte afstand, een miniatuurtekst waarin één detail of element in het spectrum van een grotere gedachte of observatie breekt.
Jacques Tati once said, “I want the film to start the moment you leave the cinema.” A film fixes itself in your movements and your way of looking at things. After a Chaplin film, you catch yourself doing clumsy jumps, after a Rohmer it’s always summer, and the ghost of Akerman undeniably haunts the kitchen. In this feature, a Sabzian editor takes a film outside and discovers cross-connections between cinema and life.
Jacques Tati once said, “I want the film to start the moment you leave the cinema.” A film fixes itself in your movements and your way of looking at things. After a Chaplin film, you catch yourself doing clumsy jumps, after a Rohmer it’s always summer, and the ghost of Akerman undeniably haunts the kitchen. In this feature, a Sabzian editor takes a film outside and discovers cross-connections between cinema and life.
Jacques Tati zei ooit: “Ik wil dat de film begint op het moment dat je de cinemazaal verlaat.” Een film zet zich vast in je bewegingen en je manier van kijken. Na een film van Chaplin betrap je jezelf op klungelige sprongen, na een Rohmer is het altijd zomer en de geest van Chantal Akerman waart onomstotelijk rond in de keuken. In deze rubriek neemt een Sabzian-redactielid een film mee naar buiten en ontwaart kruisverbindingen tussen cinema en leven.

Related