Prisma #26

De personages van Mes provinciales (2018) – filmstudenten aan Paris VIII – bewegen zich voort in een absolute leegte. Hun universum lijkt onthecht van tijd en ruimte. Hoe zijn ze in deze treurnis verzeild geraakt? Als cinefielen dragen ze de erfenis van hun voorgangers met zich mee. Hun realiteit is de mistroostige terminus van de filmkritiek, waar het doemdenken van niet nader genoemde ‘après moi le déluge’-critici tot een cul-de-sac heeft geleid. Natuurlijk is het retorisch gezien verleidelijk om in apocalyptische termen over de ondergang van het medium te spreken, maar wat daarna? Hoe weerleg je het categorische defaitisme dat een ‘beeld’ niet langer mogelijk is? Nogmaals bewijzen de babyboomers onvoldoende aan duurzaamheid te hebben gedacht. Hun nakomelingen dragen de gevolgen en worden geconfronteerd met de zinloosheid van subversie, zowel op cinefiel als op politiek-maatschappelijk vlak; zo hekelen de personages op een gegeven moment het ‘fascisme’ van François Fillon. Ze kunnen kiezen tussen faux-rebellie – nog maar eens wat pulpregisseurs tot de canon verheffen, zichzelf voor de gek houden dat de nieuwe film van Paul Verhoeven provocerend is – en een zelfdestructief radicalisme, weerspiegeld door het personage Mathias, die het creatieproces moeilijk kan verzoenen met hoogwaardige intellectuele principes en het resultaat van zijn artistieke labeur liefst in een vergeetput keilt. Wat rest er de hedendaagse cinefiel dan nog? Misschien moet hij zich wel compleet afsluiten van het temporele, het ruimtelijke en het politieke om te vluchten in de vervlogen impressies van het verleden. Het cerebrale of het urgente is niet meer van tel, maar de cinefiel probeert zichzelf te hypnotiseren met een eindeloze loop van bewegende artefacten. Als sekteleden in een trance troepen de sleutelpersonages samen in een benepen kamertje om er in stille verering een film van Marlen Khutsiev te ondergaan. Cinema anno 2018, een necrologische bezigheid voor beeldfetisjisten.