Gerard-Jan Claes

Il Cinema Ritrovato 2023

Gerard-Jan Claes, Steven Jacobs, Jonathan Mackris, 2023
ARTICLE
22.11.2023
NL EN

Drie bezoekers van Il Cinema Ritrovato bespreken drie films die ze dit jaar op het festival zagen en die hen bijbleven.

Il Cinema Ritrovato 2023

Gerard-Jan Claes, Steven Jacobs, Jonathan Mackris, 2023
ARTICLE
22.11.2023
NL EN

Three Il Cinema Ritrovato visitors discuss three films that they saw at this year’s festival and which stayed in their memories.

Conversations about Kind Hearts

Nina de Vroome, 2022
CONVERSATION
09.02.2022
NL EN

Gerard-Jan Claes and Olivia Rochette’s new, long documentary, Kind Hearts, follows Billie and Lucas, a young couple from Brussels. Once again, connection through exchange is central. (...) Exchanging views is a dynamic process for them in which observation is central. With great attention and dedication to detail, they capture the adolescent lives without wanting to leave their mark on them. In this way, reality unfolds within a carefully composed cinematic space. Rochette: “Films can be very manipulative. We try to make films that offer an open space rather than a trajectory with clear reference points for emotions or interpretations.”

Gesprekken over Kind Hearts

Nina de Vroome, 2022
CONVERSATION
09.02.2022
NL EN

Gerard-Jan Claes’ en Olivia Rochettes nieuwe lange documentaire Kind Hearts volgt Billie en Lucas, een jong Brussels koppel. Ook hier staat verbinding door uitwisseling centraal. (...) Met elkaar van gedachten wisselen is bij hen een dynamisch proces waarbij observatie centraal staat. Met een grote aandacht en toewijding voor detail wordt het leven van jongeren vastgelegd, zonder er een stempel op te willen drukken. Zo ontplooit de realiteit zich binnen een zorgvuldig gecomponeerde filmische ruimte. Rochette: “Films kunnen heel sturend zijn. Wij proberen films te maken die een open ruimte bieden in plaats van een parcours met duidelijke referentiepunten voor emoties of interpretaties.”

Interview met Nina de Vroome over Globes

Gerard-Jan Claes, 2021
ARTICLE
29.09.2021
NL

De filmpraktijk is voor De Vroome zowel een alibi voor ontmoetingen als een levensmodus. Het is maar via de camera en de microfoon, via vormen, dat de wereld, een wereld, lijkt te ontstaan. In haar nieuwe film Globes bekijken we die wereld vanuit het standpunt van bijen. De Vroome: “In de kleuren van de raten zie je het landschap weerspiegeld. Iedere cel in de raat heeft een andere kleur, door de pollen van verschillende bloemen. De raat biedt een beeld van het landschap, van de wereld rondom. Dat is één manier van kijken die de bijen aanreiken. De film is een verzameling van visies op het landschap, de cultuur en de geschiedenis die samen een soort lappendeken vormen.”

Herman Asselberghs, Gerard-Jan Claes, Rebecca Jane Arthur, 2021
CONVERSATION
07.07.2021
NL EN

In the series ‘One Spectator Among Others’ Herman Asselberghs and Gerard-Jan Claes invite various passionate film lovers to elaborate on their viewing practice by email. Filmmakers, artists, critics, researchers, authors, programmers, cinemagoers, TV enthusiasts, Netflixers, YouTubers, torrent users... After the first instalment with Herman Asselberghs, we continue the series with Rebecca Jane Arthur, a Scottish visual artist, living in Brussels. She is co-founder of elephy, a production and distribution platform for film and media art based in Brussels.

Herman Asselberghs, Gerard-Jan Claes, Rebecca Jane Arthur, 2021
CONVERSATION
07.07.2021
NL EN

In ‘Een kijker onder de anderen’ laten Herman Asselberghs en Gerard-Jan Claes via e-mail allerlei gepassioneerde filmliefhebbers uitvoerig aan het woord over hun kijkpraktijk. Filmmakers, kunstenaars, critici, onderzoekers, auteurs, programmatoren, bioscoopbezoekers, tv-fanaten, netflixers, youtubers, torrentgebruikers,… Na de eerste aflevering met Herman Asselberghs zetten we de reeks voort met Rebecca Jane Arthur, een Schotse beeldend kunstenares die in Brussel woont. Naast haar artistieke praktijk werkt Arthur als producent, schrijver, copy-editor en vertaler. Ze is ook medeoprichter van elephy, een productie- en distributieplatform voor film- en mediakunst gevestigd in Brussel.

Christopher Nolans Tenet

Gerard-Jan Claes, Anton Jäger, 2020
ARTICLE
04.11.2020
NL EN

Tenet is zowel Nolans beste als slechtste film. De beste, omdat de regisseur hier voor het eerst ten volle zijn eigen holle doos lijkt te omarmen; maar ook de slechtste, omdat net die resten van het inhoudelijke de film uiteindelijk tot de nederlaag veroordelen. De formalist die niet uit de kast wilde komen, of de pornograaf die geen porno durfde te maken: ziedaar de formule van Tenet.

Christopher Nolan's Tenet

Gerard-Jan Claes, Anton Jäger, 2020
ARTICLE
04.11.2020
NL EN

Tenet is both Nolan’s best and worst work to date. The best, because the film is his first earnest embrace of his hollow box, his first explicit love letter to emptiness. But it is also the worst, because it is precisely those remnants of content which ultimately condemn the film to its defeat. Nolan is the formalist who dared not speak his name, a manqué mannerist, afraid that the day of his outing would also be his last. The pornographer who would not make porn: this is Tenet’s formula.

Herman Asselberghs, Gerard-Jan Claes, 2020
CONVERSATION
02.09.2020
NL FR EN

In the series ‘One Spectator Among Others’ Herman Asselberghs and Gerard-Jan Claes invite various passionate film lovers to elaborate on their viewing practice by email. Filmmakers, artists, critics, researchers, authors, programmers, cinemagoers, TV enthusiasts, Netflixers, YouTubers, torrent users... The series takes off with Herman Asselberghs as guinea pig. He makes films, writes about film, teaches at the film department of LUCA School of Arts/Sint-Lukas Brussels and is co-founder of the artist-run production and distribution platform Auguste Orts.

 
Herman Asselberghs, Gerard-Jan Claes, 2020
CONVERSATION
02.09.2020
NL FR EN

In ‘Een kijker onder de anderen’ laten Herman Asselberghs en Gerard-Jan Claes via e-mail allerlei gepassioneerde filmliefhebbers uitvoerig aan het woord over hun kijkpraktijk. Filmmakers, kunstenaars, critici, onderzoekers, auteurs, programmatoren, bioscoopbezoekers, tv-fanaten, netflixers, youtubers, torrentgebruikers,… De reeks gaat van start met Herman Asselberghs als proefkonijn. Hij maakt films, schrijft over film, geeft les in de filmopleiding van LUCA School of Arts/Sint-Lukas Brussel en is medeoprichter van het productie- en distributieplatform Auguste Orts.

 
Herman Asselberghs, Gerard-Jan Claes, 2020
CONVERSATION
02.09.2020
NL FR EN

Dans « Un spectateur parmi d’autres », Herman Asselberghs et Gerard-Jan Claes invitent par email toutes sortes de passionnés du cinéma à évoquer en détails leur pratique de spectateur. Cinéastes, artistes, critiques, chercheurs, auteurs, programmateurs, spectateurs en salles, fans de télévision, netflixeurs, youtubeurs, utilisateurs de torrents... La série commence avec Herman Asselberghs comme cobaye. Herman réalise des films, écrit sur le cinéma, enseigne le cinéma à LUCA Bruxelles et fait partie de la plateforme de production et de distribution Auguste Orts.

 
 

Olivier Assayas’ Doubles vies

Gerard-Jan Claes, 2019
ARTICLE
24.06.2020
NL EN

Why is Olivier Assayas’ Doubles Vies (2018) so fresh? And why does the film feel both contemporary and uncontemporary? 

Quentin Tarantino’s Once Upon a Time... in Hollywood

Gerard-Jan Claes, Anton Jäger, 2019
ARTICLE
02.10.2019
NL

Tarantino’s cinema is er een die de werkelijkheid africht, letterlijk en figuurlijk; de gruwelijkste moord van de jaren zestig wordt voorkomen door twee filmische helden die de hippies afslachten. Hollywood behoudt hier bijna op lachwekkende wijze zijn onschuld. Passievol streeft Tarantino naar het herstel van kijkerschap, de herwaardering van de geproblematiseerde blik.

A Conversation with Valeska Grisebach

Gerard-Jan Claes, Arthur Theyskens, 2019
CONVERSATION
26.06.2019
NL EN

During her visit to Belgium this spring, Sabzian spoke with Valeska Grisebach, director of Mein Stern (2001), Sehnsucht (2006) and Western (2017). Grisebach: “It just sometimes really takes my breath away. The beauty of simple material without invention, the contact between the camera and the material: a human, a face, light, atmosphere... On the one hand there is this story or plot, a reference to the idea of fiction, or to old legends and stories people bring to the project... But at the same time, I also want to lose control and get to something you can’t understand or sort out immediately. You could say it’s about a refusal to place the characters, the world depicted, “under restraint.””

Een gesprek met Valeska Grisebach

Gerard-Jan Claes, Arthur Theyskens, 2019
CONVERSATION
26.06.2019
NL EN

Tijdens haar bezoek aan België dit voorjaar sprak Sabzian met Valeska Grisebach, regisseuse van Mein Stern (2001), Sehnsucht (2006) en Western (2017). Grisebach: “Soms vind ik het simpelweg adembenemend. De schoonheid van eenvoudig materiaal zonder verzinsels, het contact tussen de camera en het materiaal: een mens, een gezicht, licht, sfeer, …  Dus aan de ene kant is er een verhaal of een plot, een verwijzing naar het idee van fictie of naar oude legendes en verhalen die mensen meebrengen naar het project … Maar tegelijkertijd wil ik ook de controle verliezen en tot iets komen dat ik niet onmiddellijk begrijp of kan oplossen. Je zou kunnen zeggen dat het gaat om een weigering om de personages, de wereld die wordt getoond, op te sluiten.”

Out of Place, Out of Time

Gerard-Jan Claes, Anton Jäger, 2019
ARTICLE
05.06.2019
NL

Zo heeft het hele gebeuren iets miraculeus. Het vertelt het verhaal van een representatie die sneller is dan de werkelijkheid. Het evenement in het stadion representeert die representatie, brengt ze ten tonele, als in een ongevaarlijke verdubbeling. Doordat de beelden meteen zichtbaar zijn, wordt zowel Lil Nas X als het publiek getroffen door de bevreemdende observatie dat het heden zich hier tot geschiedenis verheft. Het maakt van het filmpje een ongevraagde metafoor voor het hele “Old Town Road”-fenomeen.

Mitten by Olivia Rochette and Gerard-Jan Claes

Gilles Amalvi, 2019
ARTICLE
24.04.2019
NL FR EN

The film Mitten, which shows us what goes on behind the scenes in the creation of Mitten wir im Leben Sind/Bach6CelloSuiten, focuses on this point exactly: how is dance invented? The camera of Olivia Rochette and Gerard-Jan Claes scrutinises how it emerges from a continuous circulation between the notes, the words and the gestures. Each scene, alternating between sessions at the table and rehearsals of dance sequences, redistributes the evolving places of these different symbolic arrangements. We see the stops, the retakes, the discussions: about a note, a rhythm, a trajectory.

Mitten van Olivia Rochette en Gerard-Jan Claes

Gilles Amalvi, 2019
ARTICLE
24.04.2019
NL FR EN

De film Mitten – die ons de coulissen toont van de creatie van Mitten wir im Leben sind/Bach6CelloSuiten – legt de vinger precies op dat punt: hoe wordt dans gemaakt? De camera van Olivia Rochette en Gerard-Jan Claes neemt de manier onder de loep waarop dans verschijnt uit een voortdurend verkeer tussen noten, woorden en gebaren. Elk shot – afwisselend sessies aan tafel en repetities van de gedanste sequensen – herverdeelt de veranderlijke plaatsen van deze verschillende tekensystemen. We zien het stoppen, het hernemen, de discussies: over een noot, een ritme, een traject.

Mitten d’Olivia Rochette et Gerard-Jan Claes

Gilles Amalvi, 2019
ARTICLE
24.04.2019
NL FR EN

Le film Mitten – qui nous montre les coulisses de la création de Mitten wir im Leben Sind/Bach6CelloSuiten – met le doigt sur ce point précis : comment s’invente la danse ? La caméra de Olivia Rochette et Gerard-Jan Claes scrute la manière dont elle émerge d’une circulation continue entre les notes, les mots et les gestes. Chaque plan – alternant séances à la table et répétition des séquences dansées – redistribue les places fluctuantes de ces différents régimes de signes. On observe les arrêts, les reprises, les discussions : sur une note, un rythme, une trajectoire.

Olivia Rochette en Gerard-Jan Claes over Mitten

Floor Keersmaekers, 2019
CONVERSATION
24.04.2019
NL FR EN

“Bij de montage zagen we redelijk snel in dat de film gaat over concentratie, niet alleen menselijke concentratie tijdens een werkproces, maar ook als stuwende dynamiek. Tijdens een creatieproces van Anne Teresa wordt er duidelijk naar iets toegewerkt, een “punt”, iets dat eigenlijk onbereikbaar is, een bepaalde graad van precisie of juistheid.”

Olivia Rochette et Gerard-Jan Claes sur Mitten

Floor Keersmaekers, 2019
CONVERSATION
24.04.2019
NL FR EN

« Nous avons rapidement relevé que le film, justement, allait traiter de concentration. Non seulement la patiente concentration des artistes absorbés par le travail, mais aussi la concentration au sens d’une cristallisation, celle d’un processus soumis à une propulsion. Lors d’un processus de création avec Anne Teresa, chacun ressent que l’on œuvre vers un cap, un « point », quelque chose qu’il est à vrai dire difficile de nommer et d’atteindre, et qui met en jeu toutes les ressources de la précision et de la minutie. »

Olivia Rochette and Gerard-Jan Claes about Mitten

Floor Keersmaekers, 2019
CONVERSATION
24.04.2019
NL FR EN

“During the editing process we realised fairly early on that the film is mostly about concentration. Not only human concentration during a working process but also in terms of a propelling dynamic. A creation process of Anne Teresa clearly works towards something, towards a point that is actually unattainable.”

Olivier Assayas’ Doubles vies

Gerard-Jan Claes, 2019
ARTICLE
17.04.2019
NL EN

Waarom is Olivier Assayas’ Doubles vies (2018) zo fris? En waarom voelt de film zowel eigentijds als oneigentijds aan?

Hannes Verhoustraete over Un pays plus beau qu’avant

Gerard-Jan Claes, 2019
CONVERSATION
03.04.2019
NL

In december 2018 ging de eerste langspeelfilm van de Brusselse filmmaker Hannes Verhoustraete, Un pays plus beau qu’avant (2019), in avant-première in de Beursschouwburg te Brussel. De film volgt de omzwervingen van Jean-Simon, een Brusselse kleinhandelaar van Congolese origine die zich tracht te handhaven in de informele economie van de hoofdstad. Verhoustraete: “Hoewel [een] concrete [politieke] urgentie zeer aanwezig is, blijven we in de film dichter bij de persoonlijke hoogdringendheid van het leven van Jean-Simon. Een urgentie die soms rond 20 euro draait, rond eten en de dag doorkomen. Ik wilde die werkelijkheid vervolgens koppelen aan een systemische dimensie, het kleine met het grote verbinden. Ik denk dat ik eerder op zoek was naar een schizofrenische ‘blik in spreidstand’.”

x

PRISMA
20.02.2019
NL

Stijn Coninx’ Niet schieten (2018) opent met de pancarte “Gebaseerd op waargebeurde feiten”. In de eindgeneriek staat iets anders: “Elke gelijkenis met bestaande personen of gebeurtenissen berust op louter toeval.” 

Brian De Palma’s Blow Out

Gerard-Jan Claes, Nina de Vroome, 2018
ARTICLE
19.12.2018
NL

De camera van Brian De Palma richt zich in de eerste plaats op cinema zelf. Hij brengt verslag uit als een schilder die enkel over de schilderkunst kan rapporteren door zelf een schilderij te maken. Blow Out (1981) is een making-of, niet als een instructievideo die technisch uiteenzet hoe een film tot stand komt, maar als een spiegel die reflecteert over het wezen van cinema. In die spiegel zien we een ruimte waarin een andere variant van de werkelijkheid leeft. Het bekende beeld krijgt als reflectie een nieuwe vorm, zoals de tekens in een boek dat voor de spiegel gehouden wordt.

Gerard-Jan Claes, 2018
Vertaald door Sis Matthé
CONVERSATION
18.07.2018
NL FR

Op 1 maart 2018 was Luc Dardenne op uitnodiging van Sabzian te gast in Gent voor een vertoning van Le fils, een film die hij in 2002 met zijn broer Jean-Pierre maakte. Le fils (2002) is de derde uit een reeks films van de broers die aanvatte met La promesse (1996) en gekenmerkt wordt door documentaire eenvoud, lange shots die de personages dicht op de huid zitten, teder humanisme, de Luikse voorstad Seraing als vaste locatie en aandacht voor het wurgende economische determinisme van onze wereld. Dit artikel is een bewerking van de transcriptie van het gesprek met Luc Dardenne na de vertoning. Luc Dardenne: “Wat gebeurt er in de blik van iemand die gaat doden? Ik weet niet wat er gebeurt. We wilden weten wat Oliviers daad kon tegenhouden. Daarom hebben we ons op zijn rug gericht, om zo op de blik van de jongen te stoten. Het is de blik die de daad tegenhoudt.”

Gerard-Jan Claes, 2018
CONVERSATION
18.07.2018
NL FR

Le 1er mars 2018, Luc Dardenne était invité par Sabzian à Gand pour une projection du film Le fils, réalisé en 2002 avec son frère Jean-Pierre. Le fils (2002) est le troisième film d’une série entamée par les frères avec La promesse (1996) et marquée par une simplicité documentaire, de longs plans qui suivent les personnages de près, un tendre humanisme, la banlieue liégeoise de Seraing comme lieu fixe, ainsi que par une attention pour le déterminisme économique asphyxiant de notre monde. Cet article est une adaptation de la transcription de la conversation avec Luc Dardenne après la projection du film. Luc Dardenne : « qu’est-ce qui se passe dans le regard de quelqu’un qui va tuer ? Je ne sais pas ce qui se passe. Ce qu’on voulait savoir c’est: « qu’est-ce qui arrête le geste d’Olivier ? ». C’est pour ça qu’on s’est mis sur son dos pour tomber sur le regard du gamin. C’est le regard qui arrête le geste. »

Een gesprek met David Koepp

Gerard-Jan Claes, Nina de Vroome, 2018
Vertaald door Veva Leye
CONVERSATION
04.07.2018
NL EN

Ik heb die slaafse verering van de realiteit altijd een beetje mysterieus gevonden. Ik weet niet waarom dat gebeurt. Mensen zeggen dan, “Wel, dat lijkt niet erg realistisch”. Je zit in een ruimte met honderden vreemden, je kijkt naar een projectie op een scherm. Daar is niets realistisch aan, het is allemaal fake. De actrice is niet echt. Het is allemaal niet echt, niets ervan is echt. De kleren die ze dragen, de manier waarop ze leven, de make-up, het is allemaal fake. Een grote fan van de realiteit ben ik nooit geweest. Ik denk dat we net daarom naar verhalen kijken.

A Conversation with David Koepp

Gerard-Jan Claes, Nina de Vroome, 2018
CONVERSATION
04.07.2018
NL EN

I have always found the slavish devotion to reality a bit of a mystery. I don’t know why. People say: “Well, that doesn’t seem very realistic.” You are sitting in a room with a hundred of strangers, looking at a projection on a screen, there is nothing realistic about that, it is all fake. The actress is not real. This is all fake, every bit of it. The clothes they have on, the way they live, the make-up, it is all fake. I have never been a big fan of reality. I think that’s why we watch stories.

Gerard-Jan Claes, 2013
Translated by Hannah Van Hove
ARTICLE
14.12.2013
NL EN

The juxtaposition of images shows a spiritual coherence to which we as viewers must work towards. In De poes [The Cat] (1968) van der Keuken articulates it thus: “The film could be a means for change. To this end it must affect the fixed patterns of expectation. To this end it must create a dynamic balance of the forms in which our reality can be described. Art could be a means by which to set man free. A school for seeing the self and the other more clearly.”

Gerard-Jan Claes, 2013
ARTICLE
06.05.2013
NL EN

De juxtapositie van beelden toont een geestelijke samenhang waar we als kijker naar moeten toewerken. In De poes (1968) spreekt van der Keuken het als volgt uit: “De film zou een middel kunnen zijn tot verandering. Hiertoe moet hij de vaste verwachtingspatronen aantasten. Hiertoe moet hij een dynamisch evenwicht scheppen van de vormen waarin onze werkelijkheid beschreven kan worden. Kunst zou een middel kunnen zijn tot bevrijding van de mens. Een school om zichzelf en de anderen beter te zien.”

The Found Footage of Captain Phillips

Gerard-Jan Claes, 2014
Translated by Hannah Van Hove
ARTICLE
19.12.2014
NL EN

Paul Greengrass: “When we started the film, it was a top priority for me to look into this issue in every detail. […] we researched the background of the Maersk Alabama highjacking in exhausting detail over many months. […] And I’m 100% satisfied that the picture we present of these events in the film, including the role playing by Captain Phillips, is authentic. […] the facts are clear. Captain Phillips’ ship was attacked, and the ship and the crew and its cargo made it safely to port with no injuries or loss of life. […] That’s the story we told, and it’s an accurate one.”

De found footage van Captain Phillips

Gerard-Jan Claes, 2014
ARTICLE
09.03.2014
NL EN

De fictie creëert geen afstand tot de werkelijk afgespeelde gebeurtenissen. Integendeel, de film zet alles in werking om een gevoel van ‘kijk, wij waren er bij’ te scheppen. Dit is hoe het ‘echt’ is gebeurd. De film krijgt het statuut van een re-enactment: men reënsceneert minutieus de feiten. Greengrass geeft dit ook zelf aan: “When we started the film, it was a top priority for me to look into this issue in every detail. […] we researched the background of the Maersk Alabama highjacking in exhausting detail over many months. […] And I’m 100% satisfied that the picture we present of these events in the film, including the role playing by Captain Phillips, is authentic. […] the facts are clear. 

Interview with Olivia Rochette and Gerard-Jan Claes

Bjorn Gabriels, 2016
CONVERSATION
11.01.2017
NL EN

Grands travaux might be considered a tentative cartography of the vocational school Anneessens-Funck. We mapped the various spaces of a place where the fragments of a disintegrated city converge. Just like with Because We Are Visual and Rain, constructing Grands travaux was closely related to a tension between inside and outside, between private and public space, between darkness and light... Essentially, Grands travaux is about how we might create new spaces in film. It’s a flowing geography, a movement through the polymorphous spaces inhabited by the boys.”

Interview met Olivia Rochette en Gerard-Jan Claes

Bjorn Gabriels, 2016
CONVERSATION
11.01.2017
NL EN

“Je zou Grands travaux kunnen beschouwen als een poging tot cartografie van de beroepsschool Anneessens-Funck. We brengen al de verschillende ruimtes in kaart van een plek waar de Brusselse verbrokkeling convergeert. Net als bij Because We Are Visual en Rain is de opbouw van Grands travaux sterk verbonden aan een spanningsveld tussen binnen en buiten, tussen private en openbare ruimte, tussen donker en licht … In se gaat Grands travaux over hoe we in film nieuwe ruimtes kunnen creëren. De film is een vloeiende geografie, een beweging door de veelvormige leefruimtes van de jongeren.”

Gerard-Jan Claes, Anton Jäger, 2016
CORRESPONDENCE
06.01.2016
EN

[Spring Breakers] is, however, not an extended hip-hop music video starring Gucci Mane with his entourage, sipping cough syrup. It is not an anthropological treatise of the kind we see on English news channels, hysterically reporting about young Brits wreaking havoc on islands in the Spanish Mediterranean. It is not a twenty-first century version of A Clockwork Orange, glorifying cheap and cheerful violence for its own sake. It is none of this. Spring Breakers escapes the usually inescapable pitfalls of art house-kitsch by consciously saying no to any form of expected grandiloquence. It embraces the deceitful image, as something that is to be cherished instead of loathed.

x

PRISMA
05.07.2017
NL

Zijn moeder ziet minder in waarom de wereld hen plots zo weinig gunt, en vraagt hem nog hoopvol en naïef: “Later, when this is blowed over… you’ll come back?”

x

PRISMA
21.03.2017
FR EN

The very act of writing about cinema fosters the act of talking about cinema, as a way to relate to cinema, to share cinema, and thus to see cinema. We take in more from things when we feel capable of putting them into words, or when we suddenly feel ourselves able to recall them in our memory.