← Part of the Issue: Mijn gefilmde leven
https://www.sabzian.be/text/waarom-boris-lehman-fictiefilms-maakt

Waarom Boris Lehman fictiefilms maakt

VERTAALD DOOR TRANSLATED BY TRADUIT PAR Veva Leye

Tentatives de se décrire (Boris Lehman, 2005)

In mijn films – dat zal u niet ontgaan zijn, als u ze echt gezien hebt – is geen enkel shot uit de hand of vanaf de schouder gefilmd. Om te filmen wordt steeds een statief gebruikt. Statische shots dus, in de regel. En als er camerabewegingen zijn, dan worden die steeds uitgevoerd met behulp van een op rails gemonteerde dolly of door middel van een camerakraan. Waarom? Niet vanwege een nukkige regisseur. Wel integendeel. Het gaat erom de mise-en-scène te bepalen, het terrein af te bakenen waarbinnen de actie zich kan ontplooien. Een duidelijk afgetekende ruimte, die me toestaat om alle bewegingen binnen het shot te beheersen en om de personages binnen dat kader te dirigeren. Meer in de lijn van fictie kan bijna niet.

Men zegt: Boris Lehman werkt op de grens tussen documentaire en fictie. Maar ik laat geen outcasts, marginalen of gekken aan het woord, toch niet rechtstreeks. Ik maak geen reportages. Er zitten geen interviews in mijn films. Integendeel, ik ga aan de slag met de vorm – het IK –, met narrativiteit, ik experimenteer met nieuwe manieren van vertellen. Dus uiteindelijk vertel ik verhalen. Het zijn natuurlijk geen academische scenario’s zoals het coproductiesysteem ons oplegt. En ook werk ik niet dikwijls met professionele acteurs. Maar dat deden Tati, Bresson en vele anderen reeds voor ik dat deed.

In feite duikt fictie bij mij op tegen een documentaire, soms zelfs etnografische achtergrond, aangezien alledaagse gebaren, menselijke rituelen, alle kleine details die iets zeggen over de plaats van de mens in de wereld mij erg interesseren. Dat is het geval bij vele cineasten, van Rossellini tot Kiarostami, van Pasolini tot Eustache. Bij deze cineasten heeft het misverstand over of de verwarring tussen documentaire cinema en fictiecinema zich nooit voorgedaan. Ik zou zelfs verder durven gaan en stellen dat Vertov en Flaherty, de zogenaamde vaders van de documentaire cinema, ook fictie maakten, net zoals Eisenstein. En het is zeker zo dat we bij hen een schriftuur, een stijl, een invalshoek, een persoonlijke manier van filmen kunnen ontwaren.

Misschien benadert mijn werk eerder dat van cineasten als Chris Marker, die een soort hybride cinema bedrijven die houdt aan het cinematografische essay, ergens tussen filosofie, schone kunsten en poëzie in.

Niemand zou op het idee komen om te zeggen dat het oeuvre van Borgès, Pérec, Greenaway, Raúl Ruiz, Boltanski, Paul Auster, Pessoa – waarmee mijn films op verschillende manieren verwant zijn – documentair werk is.

Mijn films zijn als fabels, met de realiteit als decor. Ze ontlenen hun eenvoudige vorm aan het intieme dagboek en ze zijn autobiografisch, aangezien ze erg vaak spreken over een zoektocht naar identiteit en een onderzoek naar afstamming en ik er erg vaak in opduik als onderwerp en als personage. Maar die zoektocht en dat onderzoek worden voortdurend gefictionaliseerd, tot een scenario verwerkt, in scène gezet, zoals bijvoorbeeld Couple, Regards, Positions, Babel en mijn meest recente films À la recherche du lieu de ma naissance en Leçon de vie aantonen.

Deze tekst verscheen oorspronkelijk als “Pourquoi Boris Lehman fait un cinema de fiction”.

Met dank aan Boris Lehman.

 

Seuls: Boris Lehman vindt plaats op donderdag 14 maart 2019 om 20u in KASKcinema. Meer informatie over de vertoning vind je hier.

ARTICLE
27.02.2019
NL FR EN
In Passage, Sabzian invites film critics, authors, filmmakers and spectators to send a text or fragment on cinema that left a lasting impression.
Pour Passage, Sabzian demande à des critiques de cinéma, auteurs, cinéastes et spectateurs un texte ou un fragment qui les a marqués.
In Passage vraagt Sabzian filmcritici, auteurs, filmmakers en toeschouwers naar een tekst of een fragment dat ooit een blijvende indruk op hen achterliet.
The Prisma section is a series of short reflections on cinema. A Prisma always has the same length – exactly 2000 characters – and is accompanied by one image. It is a short-distance exercise, a miniature text in which one detail or element is refracted into the spectrum of a larger idea or observation.
La rubrique Prisma est une série de courtes réflexions sur le cinéma. Tous les Prisma ont la même longueur – exactement 2000 caractères – et sont accompagnés d'une seule image. Exercices à courte distance, les Prisma consistent en un texte miniature dans lequel un détail ou élément se détache du spectre d'une penséée ou observation plus large.
De Prisma-rubriek is een reeks korte reflecties over cinema. Een Prisma heeft altijd dezelfde lengte – precies 2000 tekens – en wordt begeleid door één beeld. Een Prisma is een oefening op de korte afstand, een miniatuurtekst waarin één detail of element in het spectrum van een grotere gedachte of observatie breekt.
Jacques Tati once said, “I want the film to start the moment you leave the cinema.” A film fixes itself in your movements and your way of looking at things. After a Chaplin film, you catch yourself doing clumsy jumps, after a Rohmer it’s always summer, and the ghost of Akerman undeniably haunts the kitchen. In this feature, a Sabzian editor takes a film outside and discovers cross-connections between cinema and life.
Jacques Tati once said, “I want the film to start the moment you leave the cinema.” A film fixes itself in your movements and your way of looking at things. After a Chaplin film, you catch yourself doing clumsy jumps, after a Rohmer it’s always summer, and the ghost of Akerman undeniably haunts the kitchen. In this feature, a Sabzian editor takes a film outside and discovers cross-connections between cinema and life.
Jacques Tati zei ooit: “Ik wil dat de film begint op het moment dat je de cinemazaal verlaat.” Een film zet zich vast in je bewegingen en je manier van kijken. Na een film van Chaplin betrap je jezelf op klungelige sprongen, na een Rohmer is het altijd zomer en de geest van Chantal Akerman waart onomstotelijk rond in de keuken. In deze rubriek neemt een Sabzian-redactielid een film mee naar buiten en ontwaart kruisverbindingen tussen cinema en leven.

Related