Even stilte

Even stilte

This film, made with very modest means, is one of the first films Johan van der Keuken made on his own. Here he tried to film freely without the constraints of anecdote, storyline or predefined script.

EN

“The most exciting thing for me was a scene in which you see a boy playing basketball alone in a misty square. Without any dramatic development. It was an attempt to capture the length of time. I found it fascinating to see how in the third repetition, the boy’s movements – even though they remain precisely the same – start to take on an unreal quality, due to their successive nature. Due to their positioning in the space, the emphasis of repetition and also due to the sound, which likewise repeats.”

Johan van der Keuken1

 

“Learning to make films in the years after the Film Academy had again to do with photography. It was only when I started to take the camera off the tripod and ventured to film on my own eye level and arm’s length, when I began to incorporate what I was observing at the moment into the flow of images and to mix it with what I had planned before hand, when I began to improvise, to think via the images that emerged of their own accord from confrontations with reality, when I started to illuminate people and things with one or two tiny lamps as I had tended to do when I took pictures, and when I started to dissociate myself from theatrical naturalism – the pretence of true-to-life that dominated and still dominates current thinking about film – when I rid myself of the inhibiting idea of production and could more freely experience the pleasure of creating images, when I had the courage to define film first and foremost as a visual that it became my own medium. 

What bothered me at the time was ‘photographer’s film’ label that was sometimes put on my work. But the emancipation of photography (paradoxically enough, partly because it has been admitted to the capitalist gallery arts) and the idea of mixing the media has caught on it no longer disturbs me. A photographer’s film: what could be more exciting than the almost still, the highly visible section of reality, the frame that is almost final only to explode at the very last moment, upwards, downwards, any which way, towards new visions? The photograph is not able to do that. Only the moving medium can show the still and its abolition.”

Johan van der Keuken2

  • 1Johan van der Keuken, cited for the Johan van der Keuken / Tegen het licht exhibition in 2013 at Filmmuseum EYE in Amsterdam.
  • 2Johan van der Keuken, “Questions,” Millennium Film Journal, nr. 22 (Winter/Spring 1989), 40-49.

NL

“Ik maakte ook een klein filmpje dat ik betaalde uit mijn werk als fotograaf: Even stilte. In dat filmpje probeerde ik een betekenis te halen uit bijna niets: een soort schilderijtje van de stad Amsterdam. Het spannendst was voor mij een scène waarin je een jongen in zijn eentje ziet basketballen op een mistig plein. Zonder enige dramatische ontwikkeling. Het was een poging om de tijdsduur te vangen. Ik vond het boeiend om te zien, hoe bij de derde herhaling van die scène de bewegingen van die jongen, hoewel ze precies gelijk bleven, iets onwerkelijks begonnen te krijgen, door hun opeenvolging, door hun plaatsing in de ruimte, door de nadruk van de herhaling en ook door het geluid, dat zich eveneens herhaalt. Daar hield ik ook zelf de camera vast. Over die eerste films zeiden de critici altijd: het zijn films van een fotograaf. Nog zo’n bedrieglijke categorie.”

Johan van der Keuken1

 

“De geluidsband wordt gebruikt als ontmoetingsplaats voor verschillende geluidsruimten. Zo zijn mijn films vaak opgebouwd, niet volgens het verloop van een bepaalde inhoud, maar via een afwisseling van intens geluid en stilte. Een werkje uit 1960, het eerste dat een beetje persoonlijk was, heette misschien niet voor niets Even stilte.”

Johan van der Keuken2

FR

« J’ai fait aussi, financé par mes travaux de photographe, un petit film, Un moment de silence [Even stilte], où j’essayais de tirer une signification de presque rien : une sorte de petit tableau de la ville d’Amsterdam. La scène la plus marquante pour moi était celle d’un garçon qui joue au basket sur une place. Sans développement dramatique. C’était une approche de la durée. Ce qui m’intéressait là, c’était qu’à la troisième répétition des mouvements du garçon pratiquement identiques, ces mouvements prennent un sens hors du réel, par leur succession même, par leur organisation dans l’espace, par leur insistance, et aussi par la présence répétitive du son. Là aussi je tenais la caméra. Devant ces premiers films, les critiques disaient toujours : ce sont des films de photographe. Encore une catégorie trompeuse. »

Johan van der Keuken1

FILM PAGE
UPDATED ON 01.08.2024
IMDB: tt0448462