Vier muren is a cinematographic essay about the housing shortage in Amsterdam in the mid-sixties. The film makes a visual connection between physical and mental space. Van der Keuken said of this film: “With the camera, I can only show a house hunter’s outside, but what matters is his inside, how life inside him is decaying like a pile of rotten lettuce.”
EN
“With the camera, I can only show a house hunter’s outside, but what matters is his inside, how life inside him is decaying like a pile of rotten lettuce.”
Johan van der Keuken
NL
“In mijn geval is de politieke inhoud uit het materiaal naar voren gekomen. Maar ik geloof wel dat ik van meet af aan het gevoel heb gehad voor de strijd om het bestaan, voor de energiebesteding die nodig is om in beweging te blijven. Er is geen keus: je moet in beweging blijven. In Big Ben: Ben Webster zegt het commentaar: ‘Een levende legende, maar een levend lichaam’. De film is gericht op dat enorme lichaam, hoe het zich verplaatst, op de energie die nodig is voor die verplaatsing. Je hebt hetzelfde type montage in het bootje in Vier muren, als die vrouw een aantal keren achter elkaar van het ene vertrek in het andere kruipt. Weerstand en dwang. En dat heeft voor mij te maken met het thema van de informatie, ik weet niet hoe ik het moet zeggen. Maar om een concreet voorbeeld te geven: blinden moeten tien keer meer moeite doen om hun informatie bij elkaar te krijgen dan zienden. Als je het zo bekijkt, dan verandert de fysieke inspanning, het lichamelijk werk, het bewegen en verplaatsen van het lichaam, de slijtage van het lichaam in het thema van de moed. Ja, ik zie daarin een heroïsch thema.”
Johan van der Keuken1
“Mijn film Vier muren (1965) is niet de eerste plaats een aanklacht tegen de woningnood. Door de beschrijving van woonruimte roept de film een mentale ruimte op, het binnenste van een verziekt brein. De wanden van elke kamer zijn de binnenwanden van een schedel. Ik kan met een camera alleen het uitzicht van de woningnoodlijder later zien, maar het gaat om zijn inzicht, hoe het leven binnen in hem vergaat tot een hoop rotte sla. Een verenging.”
Johan van der Keuken2
- 1Serge Daney, Jean-Paul Fargier, “Een interview met Johan van der Keuken in de Cahiers du Cinéma,” Sabzian, 6 oktober 2013. Dit interview verscheen oorspronkelijk in het Frans in Cahiers du Cinéma, nr. 289, 1978.
- 2Johan van der Keuken, “Overwegingen bij De tijd geest,” Vrij Nederland, kerstnummer 1968.
