A film about De Melkweg [The Milky Way], a cultural hub founded in the 1970s in Amsterdam. A unique venue for music, dance, theater, and film, it also served as a special multicultural meeting place for visitors from around the world. Van der Keuken described this fragmentarily edited film as “a Melkweg-on-film, a fictional space where the world flows through and where several lives intersect.”
NL
“De beeldenstorm is grofweg zo gebouwd: je begint buiten, bij de gevel. Je beweegt met de film mee naar de ingewanden van het gebouw, aan de hand van een reeks architectonische details – een raam, een lampenkap, een houten trapje, een betegelde gang, een spiegel, de buizen van een airconditioner – die steeds kunstmatiger en steeds nachtelijker verlicht worden. Voor mijn gevoel was dat een reis naar de fictie toe. Uit de grote verscheidenheid aan theatrale, muzikale, poëtische en filmische opvoeringen die de Melkweg biedt, maakte ik zo scherp mogelijke uitsneden waarin het element van representatie benadrukt werd: de poging tot verbeelding van de wereld die zich buiten de fictieve architectuur van de film – die ook nog altijd de reële architectuur van de Melkweg is – bevindt. In die zin zit de hele film voor mij tussen document en fictie in.
Vanuit de ingewanden beweegt de film zich dan weer naar buiten, naar de gevel. En dan krijg je een epiloog, die demonstratie op Soesterberg, waar iedere stilering eraf valt, waar de camera machteloos is om de dingen naar zijn hand te zetten. Alle andere gebeurtenissen voltrekken zich binnen het filmisch gebouw dat ik heb opgetrokken (zelfs als ze in feite in de openlucht plaatsvinden: in dit labyrint lopen binnen en buiten soms opeens door elkaar). Maar de Soesterberg-sequentie, die valt buiten de constructie, die komt pas als het gebouw af is. Daar ben je opeens in die ongrijpbare buitenwereld die wij al die tijd binnen in beelden hebben trachten te vangen.”
Johan van der Keuken1
- 1J. Bernlef, “Montage en geheugen. Een gesprek met Johan van der Keuken,” Raster 33, 1985. Hergepubliceerd op Sabzian, 16 oktober 2024.