Dat en hoe
Het gaat er niet om te laten zien dat iets zus of zo is. Het gaat erom, te laten zien hoe het is, hoe het is om in een gegeven ruimte te zijn, hoe het is om een gegeven ruimte te zijn.
Situaties in een film leggen eigenlijk niets uit, maar het is belangrijk dat ze door participatie tot stand gekomen zijn. Ze krijgen voor de toeschouwers dan ook alleen door participatie betekenis.
Omdat ik de dingen niet schoon en afgeperkt kan zien, heb ik er ook een destructieve emotie ingebracht. Het leven tast alles aan wat je stelt.
Als je op die golflengte bezig bent, maak je prototypes van de werkelijkheid. Dit kan in heel eenvoudige, alledaagse beelden gebeuren. Ik wil liever geen macht over een gespecialiseerd technisch apparaat.
Film is meer een manier om de dingen in een verband te plaatsen, dan om een verhaal te creëren. Een vernieuwing van het oog.
Zodra een mens gefilmd is, is hij geen mens meer, maar een stuk fictie, gefilmd materiaal. Toch leeft hij tegelijkertijd verder. Deze dubbele beweging draagt een grote spanning. Een vorm te vinden voor deze spanning betekent: een imaginaire wereld ontwerpen en daarin de menselijke strijd beschrijven.
Door de benadering van de schilder met liefde voor de muziek te verbinden betreed ik langzamerhand het gebied van de poëzie.
Juli 1969
Deze tekst werd oorspronkelijk gepubliceerd in: Johan van der Keuken, Zien kijken filmen. Foto’s, teksten en interviews (Van Gennep: Amsterdam, 1980).
Beeld uit Blind kind (Johan van der Keuken, 1964)